Moeten wedstrijden in de Eredivisie betalend zijn?

De halve finales en finales van de play-offs aan het einde van het seizoen, de finales van het indoorhockey, de EHL, de Pro League in Wilrijk in juni, de Olympische Spelen in Parijs vorig jaar… Stuk voor stuk betalende wedstrijden. Moeten de competitiewedstrijden deze logica volgen?

De clubs zijn verdeeld, maar de meerderheid is voor gratis toegang.

De finales van het indoorhockey zijn achter de rug en daarmee kwam er een einde aan het kampioenschap voor heren, dames en jeugd. Wie de halve finales en finales wilde bijwonen, moest een ticket kopen. Voor de finales in Wilrijk betaalde je doorgaans tussen de 15 en 30 euro per dag, per persoon.

Op diezelfde locatie, enkele weken later, kan je naar de Pro League-wedstrijden van de FIH (de Internationale Hockeyfederatie), met de Red Lions en Red Panthers in actie. Dit event duurt zestien dagen, en een ticket voor het hele toernooi kost 140 euro voor kinderen en 190 euro voor volwassenen. Wie een los ticket per wedstrijd wil, moet 30 euro neertellen.

En dan waren er nog de Olympische Spelen. Daar ging het niet alleen om de prijs, maar ook om geluk! Het was namelijk bijzonder moeilijk om een ticket te bemachtigen – en dan nog voor een haalbare prijs – voor de wedstrijden vóór de kwartfinales. Voor de latere rondes liepen de bedragen soms op tot 200 à 250 euro of meer.

Goud tegen loodprijs

Van 10 tot 250 euro dus, om de Belgische hockeyspelers aan het werk te zien in bepaalde competities. Maar het hele jaar door kan je de Red Lions gratis aan het werk zien. In wedstrijden tussen clubs als de WatDucks, Léopold, Braxgata, Gantoise, Herakles of Orée, staan heel wat internationals tegenover elkaar, zonder dat het publiek een euro hoeft te betalen.

Waarom wel betalen voor een concert of een bioscoopbezoek, maar niet voor een hockeywedstrijd? Omdat, zoals het gezegde luidt, ‘gratis gelijkstaat aan waardeloos’?

In het geval van hockey weten we dat dat onzin is! De waarde van de spelers is duidelijk: ze hebben olympisch goud gewonnen, zijn Europees en wereldkampioen geweest. En er wordt al geld betaald om hen in actie te zien: de mediarechten en de interesse van sponsors voor de Belgische competitie bevestigen dat. Een mediabedrijf als Telenet/Voo of RTL dat bepaalde wedstrijden exclusief wil uitzenden, moet dat recht kopen van de THL (Top Hockey League), die de zestien Eredivisieclubs overkoepelt. Dat geldt ook voor de officiële sponsor van de competitie. Het "hockey Eredivisie"-aanbod is dus allesbehalve gratis.

THL zegt NEE

Volgens Cédric Deleuze, voorzitter van de THL, is de kwestie van betalende wedstrijden besproken door verschillende clubs. Na stemming werd het voorstel met een grote meerderheid verworpen. Geen eenzijdige beslissing binnen de THL dus, maar een groep die probeert samen te werken in het belang van de sport. De meerderheid van de clubs is tegen betalende tickets. Wat waren hun argumenten?

Michel Schuermans, co-voorzitter van Herakles, stemde tegen. "We doen enorm veel moeite om op zondag supporters naar de wedstrijden te krijgen. Als we plots tickets zouden aanrekenen, vernietigen we die inspanningen. Gezinnen maken door de week al tijd vrij voor de trainingen en op zaterdag voor de jeugdwedstrijden. De kans dat ze daar op zondag nog eens geld voor over hebben, lijkt ons klein.” Bovendien rijst de vraag: rechtvaardigen de infrastructuur van de clubs en de algemene beleving een betalend ticket?

Een event kan nooit gratis zijn

Xavier Caytan, bestuurslid en ex-voorzitter van Waterloo Ducks, is het daar niet mee eens. "Het lijkt ons een noodzakelijke evolutie. We zien in de Belgische competitie spelers van topniveau. Hockey wordt steeds professioneler, de Eredivisie groeit, maar sponsoring blijft achter. Extra inkomsten genereren is dus een logische volgende stap. We hebben dit onderzocht en er zijn sponsors die ons hierin willen volgen. We denken dat de supporters hetzelfde zullen doen. We kunnen het ons niet veroorloven om deze kans te laten liggen."

Dat argument klinkt logisch in de eventsector. “Het is nooit in me opgekomen om geen inkomgeld te vragen voor mijn evenementen,” zegt David, een ex-organisator van beurzen in Brussel. "Ook al betalen exposanten om aanwezig te zijn, een gratis toegang zou de indruk wekken dat de beurs geen waarde heeft. En dat was voor onze standhouders ondenkbaar. Bovendien garandeert een inkomticket ook dat mensen effectief opdagen. Anders kiezen ze bij het eerste straaltje zon liever voor een wandeling in het bos of een dagje aan zee."

De setting bepaalt mee de waarde

Bepaalt het aanbod alleen de waarde van een wedstrijd of een evenement? Denk aan het experiment met de wereldberoemde violist Joshua Bell: de avond voor een uitverkocht concert in de Symphony Hall van Boston, speelde hij incognito hetzelfde stuk in de metro. Slechts een handvol mensen schonk hem aandacht, en hij haalde amper enkele dollars op.

“De discussie mag niet enkel draaien om de kwaliteit van de inhoud," bevestigt Denis Delforge, CEO van Brussels Expo en de ING Arena. "Het publiek komt voor een ervaring. Daarin spelen infrastructuur, extra diensten (eten, drinken, parking, enzovoort) en het belang van de wedstrijd een cruciale rol. Als een van die elementen ondermaats is, wordt het moeilijk om tickets te verkopen.”

Moeten we dan wachten op betere infrastructuur vooraleer Eredivisiewedstrijden betalend worden? Niet noodzakelijk, volgens Denis Delforge. "Heel wat beurzen rekenen inkomgeld, maar we weten dat veel bezoekers gratis binnenkomen. Via een exposant, een sponsor of een mediapartner. Uiteindelijk is het aantal écht verkochte tickets beperkt." Een denkpiste? Zelfs als toeschouwers hun toegang niet zelf betalen, kennen ze tenminste de waarde van het evenement.

Hoelang blijft hockey gratis? Tophockey betalend maken in België? Vandaag is het antwoord nee, maar voor hoelang nog? De sport wordt steeds professioneler en clubs zoeken nieuwe inkomstenbronnen. Die discussie zal dus zeker terugkomen. Alle Eredivisieclubs zoeken sponsors, maar waarom zou een sponsor investeren als de supporters zelf niet bereid zijn te betalen voor een ticket? Wanneer wordt de knoop doorgehakt dat wat waarde heeft, ook een prijs verdient? En belangrijker nog: zijn de supporters klaar om hun gewoontes en hun kijk op het Belgische hockey te veranderen?